به دنبال گرم شدن هوا نیاز به استفاده از تجهیزات سرمایشی ازجمله کولرگازی افزایش می‌یابد. این تجهیزات به واسطه همکاری یکسری از قطعات عمل سرما سازی را انجام می‌دهند. به همین دلیل بسیار ضروری است که با عملکرد قطعات مختلف کولر، ازجمله خازن کولر گازی آشنا باشید. این قطعه از لوازم یدکی کولر گازی که در مدارهای الکتریکی قرار می‌گیرد، نقش مهمی در عملکرد کولر دارد. در واقع خازن وظیفه ذخیره‌سازی و آزادسازی برق (در زمان‌های معین) را بر عهده دارد. این قطعه به‌مرورزمان و درنتیجه عوامل مختلفی مانند کارکرد بیش‌ازحد کولر از کار افتاده و نیاز به تعویض پیدا می‌کند.
خازن کولر گازی چیست؟
بخش الکتریکی کولرهای گازی قطعات مهم را شامل می‌شود که مواردی مانند دوشاخه، سیم‌های رابط، کمپرسور، خازن و … مهم‌ترین آن‌ها را تشکیل می‌دهند. خازن کولر گازی به‌عنوان یکی از این قطعات مهم، در مجاورت کمپرسور قرار داشته و به عملکرد و روشن شدن این بخش کمک می‌کند. در حقیقت این قطعه مسئولیت فعال کردن موتور کمپرسور را بر عهده دارد.
خازن‌ها نوعی ذخیره کننده بار الکتریکی هستند و این قطعات از 2 صفحه موازی تشکیل می‌شوند. این قطعات جریان الکتریکی را ذخیره کرده و جهت راه‌اندازی قسمت‌های مختلف کولر گاز مورداستفاده قرار می‌دهند. خازن‌ها امکان موازنه کردن تغییرات ولتاژ قوی، استفاده به عنوان فیلتر جریان‌های مستقیم و بسیاری از قابلیت‌های دیگر را ارائه می‌دهند. به همین جهت این قطعات در بازه‌های زمانی کوتاه دچار خرابی شده و نیاز به تعویض پیدا می‌کنند.
کاربرد خازن در کولر گازی
خازن‌ها به طور گسترده در تمامی تجهیزات الکترونیکی قرار می‌گیرند. این قطعات قادر هستند تا به منظور راه‌اندازی کمپرسور، الکترون‌ها را ذخیره کنند و انرژی لازم برای این فرآیند را تأمین کنند. در اینجا یک نکته بسیار مهم وجود دارد؛ چراکه به منظور روشن شدن کولرهای گازی، به چیزی بیشتر از جریان عادی برق خانگی نیاز است. به همین جهت خازن‌ها وارد عمل شده و این قطعات در لحظه‌ای که کولرگازی از شبکه برقی نیرو می‌گیرد، یک پرش الکتریکی را ایجاد می‌کنند. به طور کلی، به واسطه عملکرد دو منبع الکتریسیته (جریان برق و خازن) مقدار برق لازم برای راه‌اندازی سیستم کولر گازی تأمین می‌شود.
انواع خازن کولر گازی و معایب و مزایای آن ها
انواع خازن کولر گازی مورداستفاده در کولرهای گازی به 2 دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند:
خازن خشک (خازن راه انداز کولر گازی)
خازن راه انداز کولر گازی جهت کارکرد متناوب و غیر دائم مورداستفاده قرار می‌گیرد. این نوع خازن به طور لحظه‌ای وارد مدار شده و همراه سیم‌پیچ استارت از مدار خارج می‌شود. این نوع خازن نسبت به خازن الکتریکی (خازن روغنی) ظرفیت بیشتر و ولتاژ کمتری را ارائه می‌دهد.
خازن الکتریکی (خازن روغنی)
خازن الکتریکی (خازن روغنی) نسبت به خازن خشک از ظرفیت کمتر و ولتاژ بیشتری برخوردار است. خازن روغنی به طور دائم در مدار و میان سیم‌پیچ‌های استارت و رانینگ بسته می‌شود. ازجمله مهم‌ترین کاربردهای این خازن می‌توان به اتصال مستقیم در کمپرسورها و رله‌های ولتاژی اشاره داشت. خازن‌های روغنی خود به 2 دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم داشت.
- خازن روغنی کمپرسور کولر گازی: که با مدل‌ها و ظرفیت‌های مختلفی (بین 25 تا 60 میکرو فارد) تولید و به بازار عرضه می‌شود.
- خازن روغنی فن کولر گازی: که با مدل‌های متفاوت و ظرفیت 3 تا 7 میکرو فارد روانه بازار می‌شود.
عوامل خرابی خازن کولر گازی در یک نگاه
رایج‌ترین عواملی که سبب خرابی این قطعه از کولرهای گازی می‌شوند، عبارتند از:
- دریافت حرارت شدید و قرارگیری در معرض نور مستقیم خورشید
- فعالیت بیش‌ازحد کولر گازی
- به‌کارگیری تجهیزات تقلبی و نامناسب
- وارد شدن ولتاژ بیش‌ازحد (ولتاژ بیشتر از ظرفیت خازن)
- نوسانات برقی
- عدم اقدام برای سرویس‌های دوره‌ای
- به اتمام رسیدن طول عمر خازن
علائم خرابی خازن کولر گازی
در این بخش، رایج‌ترین نشانه‌ها و علائم خرابی خازن کولر گازی را معرفی می‌کنیم:
کار نکردن کمپرسور و روشن نشدن دستگاه
به دنبال خراب شدن خازن کولر گازی، موتور اسپیلت قادر به روشن شدن نخواهد بود. دقت داشته باشید که در صورت خرابی سیم‌پیچ‌های کولر گازی، بار اضافی به موتور دستگاه وارد شده و این مسئله می‌تواند به خرابی خازن هم منتهی شود.
روشن نشدن فن کمپرسور
عمل نکردن کلید فن و خاموش نشدن به‌موقع موتور کولر گازی، می‌تواند بیانگر وجود مشکل در خازن این دستگاه باشد.
افزایش بیش‌ازحد دمای کولر گازی
افزایش بیش‌ازحد دمای کولر گازی می‌تواند به خازن فشار وارد کرده و باعث خرابی این قطعه بشود.
مشاهده علائم خرابی بر روی خازن
چنانچه بر روی خازن موردنظر اثرات برآمدگی، سوختگی یا ترکیدگی مشاهده کردید، این احتمال وجود دارد که این قطعه معیوب شده باشد.
تست خرابی خازن کولر گازی
از طریق چند روش کاربردی می‌توان عملکرد خازن کولر گازی را موردبررسی قرار داد. البته توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم خرابی این قطعه، احتیاط‌های ایمنی را در نظر گرفته و به متخصصین و تکنسین‌های کولر گازی و تجهیزات سرمایشی مراجعه کنید.
تست خرابی خازن کولر گازی به وسیله جریان برق
در این روش، 2 سر خازن را به مدت چند ثانیه به جریان برق وصل کرده و 2 سر آن را به هم متصل می‌کنیم. چنانچه صدای تقه شنیده شد و جرقه به رنگ آبی مشاهده شد، خازن موردنظر سالم است؛ اما چنانچه با جرقه ضعیف و قرمزرنگ مواجه شدید، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که این قطعه خراب شده است. در حین این تکنیک می‌بایست تمامی نکات ایمنی را رعایت کنیم، چراکه امکان ترکیدن این قطعه وجود دارد.
تست خرابی خازن کولر گازی به وسیله تست لامپ
در حین این تکنیک، یک لامپ 100 واتی را با خازن سری کرده و سپس آن‌ها را به جریان برق متصل می‌کنیم. چنانچه لامپ روشن شود، نشان‌دهنده سالم بودن خازن است. در غیر این صورت، خازن موردنظر از کار افتاده است.
تست خرابی خازن کولر گازی به وسیله اهم متر
در قدم نخست، خازن را اتصال کوتاه می‌دهیم تا جریانی وارد اهم‌متر نشود. سپس رنج مناسب برای اهم‌متر را تعیین می‌کنیم. چنانچه خازن دچار نشتی شده باشد، عقربه اهم متر به طرف عدد صفر و سپس به سمت بی‌نهایت بازمی‌گردد و قبل از آن متوقف می‌شود. چنانچه خازن به سمت صفر حرکت کرده و روی آن باقی بماند، قطعه موردنظر به احتمال زیاد سالم است.
تست ظاهری خازن کولر گازی
چنانچه ابزار و مهارت لازم را در اختیار ندارید، می‌توانید خازن را به صورت ظاهری موردبررسی قرار دهید. چنانچه این قطعه دفرمه یا روغن زده بود، بهتر است برای تعویض آن اقدام کنید.
نحوه تعویض خازن کولر گازی
بهتر است عیب‌یابی و تعویض خازن را به تکنسین‌ها واگذار کنید. چنانچه این اقدام را شخصاً انجام می‌دهید بهتر است تا پیش از آغاز فرآیند تعویض خازن به موارد زیر دقت داشته باشید:
- دستگاه را از منبع برق جدا کنید.
- نمونه مشابه خازن را خریداری کنید.
- به محل قرارگیری خازن‌ها (در بالای کمپرسور کولر) مراجعه کنید.
- دقت کنید تا سیم‌های وصل شده به ترمینال دقیقاً به همان نحو جایگزین شوند (می‌توانید پیش از خارج کردن خازن از نحوه قرارگیری سیم‌ها عکس بگیرید).
- نوشته C نشان‌دهنده ترمینال مشترک، S نشان‌دهنده ترمینال شروع‌کننده و R راه‌انداز کمپرسور است. ترمینال Com برای سیم اشتراکی مدار و FAN ترمینال مختص به فن است.
اکنون می‌بایست نگه‌دارنده قطعه را جدا کرده و تک‌تک سیم ترمینال‌ها را به ترتیب از قطعه قبلی جدا ساخته و به قطعه جدید متصل کنید. دقت داشته باشید که ترمینال مشترک با دو سیم متصل می‌شود. سپس می‌بایست نگه‌دارنده را ببندید و اسپیلت را روشن کنید.
طول عمر خازن کولر گازی
موارد متعددی بر روی طول عمر خازن کولر گازی تأثیر می‌گذارند. در ادامه برخی از مهم‌ترین فاکتورهای تعیین‌کننده عمر خازن را معرفی می‌کنیم:
- مدل و کیفیت خازن
- طرز استفاده از کولر گازی و مدت‌زمان استفاده از آن
- نوسانات برقی و عملکرد سایر تجهیزات کولر گازی
به طور کلی، در بهترین حالت، عمر مفید این محصولات در حدود 10 تا 15 سال تخمین زده می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: کمپرسور اسکرال چیست؟ مزایا و معایب آن چیست؟
نحوه خرید خازن کولر گازی
خازن کولر گازی ازجمله قطعاتی است که تنوع بالایی داشته و در فروشگاه‌های مختلف با قیمت‌های متنوعی مشاهده می‌شود. شما می‌توانید در صورت اطمینان از خرابی علائم خرابی خازن کولر گازی (و سایر تجهیزات جانبی کولر گازی) مدل خازن مناسب را شناسایی کرده و این محصول را به‌صورت اینترنتی و بدون واسطه خریداری کنید. وب‌سایت‌های معتبر این حوزه، مانند مجموعه تخصصی ناصری توانسته‌اند از طریق کاهش واسطه‌ها، کاهش هزینه‌های انبارداری و باربری و از طریق برقراری ارتباط مستقیم با عرضه‌کنندگان قطعات سرمایشی، قیمت این محصولات را به حداقل رسانده و یک تجربه خرید فوق‌العاده را رقم بزنند. هم‌اکنون می‌توانید به منظور استعلام قیمت و سفارش محصولات موردنظرتان به ویترین وب سایت ناصری مراجعه کنید.
سخن نهایی
خازن کولر گازی یک قطعه بسیار مهم بوده که به روشن شدن و فعالیت کمپرسور کولر گازی کمک می‌کند. این قطعه وظایف متعددی را برعهده داشته و در بازه زمانی نسبتاً کوتاهی دچار خرابی می‌شود. این خازن‌ها به 2 گروه خازن الکتریکی و خازن خشک تقسیم‌بندی می‌شوند. هریک از این موارد دارای زیرشاخه‌های مختلفی بوده و برای گروه مشخصی از کولرهای گازی کاربرد دارند. جهت خریداری مطابق‌ترین گزینه موجود، می‌توانید با کارشناسان وب‌سایت ناصری ارتباط برقرار کنید. این مجموعه از طریق کاهش واسطه‌ها توانسته است تمامی تجهیزات کولر گازی را با حداقل قیمت در دسترس کاربران قرار دهد.
